معرفی رشته ایمنی شناسی پزشکی (ایمونولوژی)

معرفی رشته ایمنی شناسی پزشکی (ایمونولوژی)

اگر به سیستم پیچیده دفاعی بدن در برابر بیماری‌ها علاقه‌مند باشید، باید به سراغ رشته ایمنی‌شناسی بروید. ایمونولوژی علمی است ک به بررسی سیستم دفاعی جانوران در شرایط مختلف بیماری تا سلامتی می‌پردازد. ایمنی پایه، اختلالات سیستم ایمنی، تحریک یا مهار این سیستم برای جلوگیری از بیماری، موضوعاتی هستند که با جزئیات در این علم بررسی می‌شوند
ایمونولوژی در مقطع کارشناسی ارشد، پلی میان علوم پایه و کاربردهای پزشکی است. و فارغ‌التحصیلان آن نقش مهمی در تشخیص، درمان و پژوهش بیماری‌ها دارند. تا جایی که گاهی از آن به عنوان چهارراه علم پزشکی یاد می‌شود.

در ادامه، به معرفی جامع این رشته از ساختار آموزشی گرفته تا آینده شغلی و منابع مورد نیاز برای کنکور ارشد می‌پردازیم.

 معرفی اجمالی

ایمنی‌شناسی یکی از گرایش‌های علوم پایه پزشکی است که به مطالعه سلول‌ها، بافت‌ها و مکانیسم‌های دفاعی موجودات زنده می‌پردازد. موضوعاتی مانند سرطان، واکسن‌سازی، پیوند اعضا، آسم و آلرژی، بیماری‌های خود ایمنی و بیماری‌های نقص ایمنی و … همگی در حوزه این رشته قرار می‌گیرند.

این رشته برای دانشجویانی که علاقمند به پژوهش و کشف روش‌های نوین درمانی هستند، گزینه بسیار مناسبی به حساب می‌آید.

 دروس و سرفصل‌ها ایمنی‌شناسی

برنامه درسی دوران کارشناسی ارشد ایمنی‌شناسی پزشکی شامل واحد‌های زیر است که بر اساس دانشگاه شیوه ارائه آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد.

1) واحد‌های اختصاصی اجباری (20 واحد)

• مبانی ایمونولوژي پزشکی (3 واحد نظری)
• ایمونولوژی بیماری‌های عفونی (2 واحد نظری)
• ایمونوپاتولوژی (2 واحد نظری)
• روش های آزمایشگاهی ایمونولوژی و ایمونوشیمی (2 واحد نظری/ 2 واحد عملی)
• حیوانات آزمایشگاهی (0.5 واحد نظری/ 0.5 واحد عملی)
• بیولوژی مولکولی و بیوانفورماتیک (2 واحد نظری)
• ایمونوهماتولوژی و بانک خون (1.5 واحد نظری/ 0.5 واحد کارآموزی)
• واکسیناسیون ایمونوتراپی (1 واحد نظری)
• روش تحقیق (1 واحد نظری)
• سمینار (1 واحد نظری)
• کارآموزی در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی (1 واحد کارآموزی)

2) واحد‌های اختصاصی اختیاری

• ایمونوفارماکولوژی (1 واحد نظری)
• بیولوژی سیستمی (1 واحد نظری)
• ایمونولوژی مقایسه‌ای (1 واحد نظری)
• کارآموزی در صنایع مرتبط با ایمونولوژی (1 واحد کارآموزی)

3) پایان‌نامه (7 واحد)

4) دروس کمبود یا جبرانی (11 واحد)

• سیستم اطلاع‌رسانی پزشکی (1 واحد نظری/ 1 واحد عملی)
• آمار زیستی (1 واحد نظری/ 1 واحد عملی)
• مبانی آسیب‌شناسی پزشکی (2 واحد نظری)
• زبان تخصصی (2 واحد نظری)( گذراندن واحد برای درصد زبان زیر هفتاد الزامی می‌باشد)
• مقدمات روش‌های آزمایشگاهی در ایمونولوژی (1 واحد نظری/ 1 واحد عملی)
• بیولوژی سلولی (1 واحد نظری)

منابع هر یک از واحد‌های درسی فوق را می‌توانید از این صفحه دنبال کنید.

مزایا و معایب رشته ایمنی‌شناسی

رشته ایمنی‌شناسی دارای مباحث بین‌رشته‌ای زیادی است و این تنوع باعث جذابیت بالای این رشته می‌شود و از طرفی دانشجویان را با چالش سنگین بودن مباحث روبه‌رو می‌کند که نیازمند مطالعه عمیق و گسترده است. یکی دیگر از نقاط قوت این رشته کاربرد وسیع در پزشکی نوین به ویژه در حوزه سرطان و بیماری‌های خود ایمنی است که امروزه درجهان رو به افزایش هستند.

مزایا

• • جذابیت بالا به خاطر تنوع مباحث و بین‌رشته‌ای بودن
  • کاربرد وسیع در پزشکی نوین
  • امکان ادامه تحصیل و کار پژوهشی در سطح بین‌المللی

معایب

• • نیاز به مطالعه عمیق و گسترده

• • بازار کار محدود در مقایسه با گرایش‌های بالینی (نیازمند ابتکار عمل)
  • فشار پژوهشی و نیاز به تسلط بر تکنیک‌های آزمایشگاهی متنوع.
  • رقابت بالا برای پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری

بازار کار و آینده شغلی ایمنی‌شناسی

آینده شغلی رشته ایمونولوژی چگونه است؟ دغدغه‌ای که همه دانشجویان را به فکر وا‌می‌دارد. خوشبختانه فرصت‌های متنوعی در پیش‌روی فارغ‌التحصیلان ایمنی‌شناسی است.

• مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی: انجام پروژه‌های متنوع تحقیقاتی و تدریس در دانشگاه‌ها
• صنایع دارویی و بیوتکنولوژي: از تولید واکسن و دارو تا تولید کیت‌های مختلف تشخیصی
• آزمایشگاه‌های تشخیص پزشکی: فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در بخش‌ تخصصی ایمونولوژي آزمایشگاه‌های مشغول به کار شوند.
• تاسیس شرکت‌های خدماتی برای آزمایشگاهیان: ارائه خدمات تخصصی از تهیه کیت و اقلام آزمایشگاهی تا تهیه و تعمیرات تجهیزات
• ادامه تحصیل در مقطع دکتری: ورود به حوزه‌های تخصصی‌تر و بین‌المللی
• مهاجرت تحصیلی: با این رشته فرصت‌های مناسبی برای مهاجرت تحصیلی وجود دارد و می‌توانید با یک رزومه خوب برای تحصیل در دانشگاه‌های برتر دنیا اقدام کنید.

فراموش نکنیم که کارشناسی ارشد به منزله پلی برای ورود به مقطع دکتری شناخته می‌شود. بی‌شک گذراندن دوره کارشناسی ارشد فرصت‌های شغلی بیشتری را در مسیر شما قرار خواهد داد ولی صرف گذراندن دوره کارشناسی ارشد به تنهایی تغییر چندانی در میزان درآمد شما ایجاد نمی‌کند؛ مگر اینکه خلاقیتی داشته باشید. موارد فوق صرفا چند مسیر رایج فارغ‌التحصیلان است و راه‌های متفاوت بسیاری برای خلق درآمد و ارائه ارزش افزوده وجود دارد.

شغل خوب یا بد؟

مسیر ادامه تحصیل

فارغ‌التحصیلان ارشد ایمونولوژی امکان ادامه تحصیل در مقطع دکتری را دارند. پژوهش‌های ایمونولوژی در سطح جهانی نیز به‌شدت مورد توجه است و بسیاری از دانشگاه‌های دنیا بورسیه‌هایی برای دانشجویان توانمند این رشته ارائه می‌دهند. در نتیجه پس از فارغ‌التحصیلی در ارشد ایمونولوژی با یک رزومه خوب و سطح زبان مناسب می‌توانید برای بسیاری از دانشگاه‌ها درخواست بورسیه دهید.

رشته‌های مجاز

رشته‌هایی که مجاز به شرکت در کنکور ارشد ایمنی‌شناسی هستند طبق اعلام سنجش پزشکی شامل موارد زیر است:

• ايمنی شناسی
• انگـل شناسـی پزشـكی
• بـاكتری شناسـی
• بیوشیمی
• بیوتكنولوژی
• زيست‌شناسی (با گرايش جـانوری؛ سـلولی و ملكولی؛ میكروبيولـوژی؛ عمـومی ويـا ژنتيـك)
• ميكروبيولـوژی
• علـوم آزمايشگاهی
• فيزيولوژیويروس شناسی

ضرایب دروس در کنکور ایمنی‌شناسی

منابع کنکور ارشد

با توجه به اعلام سنجش پزشکی منابع کنکور ارشد ایمنی‌شناسی شامل این موارد است.

• زبان عمومی
  • Schmitt, D., Schmitt, N., & Mann, D. (2011). Focus on vocabulary 2: Bridging vocabulary. Longman
  • Lee, L. & Gundersen, E. (2011). Select Readings: Intermediate. Student’s book. Second Edition. Oxford University
  •  Lee, L. & Bernard, J. (2011). Select Readings: Upper-intermediate. Student’s book. Second Edition. Oxford University.
  •  Anderson, N. J. (2014). Active skills for reading 3: Student’s book. Third Edition. National Geographic Learning
  • Anderson, N. J. (2014). Active skills for reading 4: Student’s book. Third Edition. National Geographic Learning.

• زیست‌شناسی سلولی مولکولی
  • Lodish & et al. Molecular cell biology. Last Edition
• ایمنی‌شناسی
  • Abul K . Abass Andrew H. Litchman Shive Pilla , Cellular & Molecular Immunology , Elsevier , edition Tenth 2022 (و يا ترجمه فارسي آن)
• بیوشیمی
  • Harper’s IIIustrated Biochemistry,Thirty- second edition. Publisher , McGraw Hill / Medical; 32nd edition (September 7 , 2022)
• میکروب‌شناسی
  • Connie E.Mahon Elsevir 2023, Textbook of Diagnostic Microbiology
  • Patrick R. Murray Elsevir 2021 , Medical Microbiology
  • Melnick & Adelberg’s McGraw-Hill 2019 , Medical Microbiology
  • Patricia M. Tille Elsevier 2017, Bailley & Sott’s Diagnostic Microbiolog

حال با کلی سوال بیشتر مواجه می‌شویم
همه این کتاب‌ها را باید بخوانم؟
این کتاب‌ها شامل تست و سوالات کنکور هم هستند؟
جطور برای درس میکروب‌شناسی چهار کتاب بخوانم؟
و…..
کتاب‌های فوق منابعی است که از طرف سنجش پزشکی اعلام می‌شود و به عنوان رفرنس اصلی سوالات طلقی می‌شوند البته نباید فراموش کرد که منابع را باید با توجه به سطح دانش، شرایط و زمانی که برای مطالعه و آمادگی برای کنکور در اختیار داریم، انتخاب کنیم.
گاهی لازم است از منابع تالیفی استفاده کنیم.
گاهی جزوه یک استاد برایمان کارگشا‌تر خواهد بود.

انتخاب منابع کنکور

  رتبه و ظرفیت پذیرش

ظرفیت پذیرش این رشته در حدود 50 تا 80 دانشجو بود. البته اهمیت این رشته با افزایش روز افزون سرطان و بیماری‌های خود ایمنی و پس از همه‌گیری کووید-19 بیشتر از پیش مشخص شد و به همین علت افزایشی در ظرفیت این رشته اتفاق افتاد تا جایی که در سال 1404 ظرفیت این رشته تقریبا به 100 نفر افزایش یافت.

  تجربه و نظر دانشجویان و فارغ‌التحصیلان

به زودی مصاحبه دانشجویان منتشر خواهد شد

  جمع‌بندی و توصیه پایانی

رشته ایمنی برای افرادی با ویژگی‌های زیر مناسب است

• عاشق یادگیری عمیق و گسترده در زمینه مکانیسم‌های دفاعی ، سلولی و مولکولی بدن هستند
• علاقه‌مند به پژوهش و کار در آزمایشگاه هستند.
• صبر و پشتکار زیادی برای تحلیل مفاهیم پیچیده این علم دارند.
• به آینده پژوهشی و علمی فکر می‌کنند.

در مقابل رشته ایمنی‌شناسی گزینه مناسبی نیست برای کسانی که:

• به دنبال شغل سریع و درآمد فوری هستند
• علاقه‌ای به پژوهش و کار‌های تحقیقاتی طولانی‌مدت ندارند.
• دنبال مسیری آسان برای موفقیت هستند.

این مسیر برای همه ساخته نشده بلکه برای کسانی ساخته شده که جسارت، پشتکار و عشق به علم را با هم دارند.