CTLA4 و سرطان خون
مقدمه
سرطان خون و چالشهای درمانی آن بخش مهم از علم سرطانشناسی هست. در طول سالها تحقیقات گستردهای در زمینه ارتباط بین سیستم ایمنی و سرطانهای مختلف انجام میشود. یکی از دستاوردهای این تحقیقات گسترده، کشف راههای درمانی برای برخی از سرطانها است. یکی از اهداف درمانی که مورد توجه قرار گرفته، پروتئین سایتوتوکسیک مرتبط با لنفوسیت (CTLA4: Cytotoxic T-Lymphocyte-Associated Protein 4) هست که نقش مهمی در تنظیم ایمنی ایفا میکند و پیامدهایی در پاتوژنز و درمان سرطان خون دارد.
CTLA4 و تنظیم سیستم ایمنی
CTLA4 نقشی حیاتی در تنظیم سیستم ایمنی دارد. این پروتئين یک گیرنده نقطه بازرسی سیستم ایمنی محسوب میشود. بیان آن عمدتاً بر روی سلولهای T میباشد و اثری مهاری بر پاسخهای سیستم ایمنی دارد. این گیرنده اثر مهاری خود را از طریق اتصال به خانواده لیگاندهای B7 (CD80, CD86) روی سلولهای ارائهدهنده آنتیژن (APC: Antigen Presenting Cells) اعمال میکند. این تنظیم ایمنی (Immunomodulation) باعث حفظ هومئوستاز ایمنی و جلوگیری از خودایمنی میشود.
نقش CTLA4 در سرطان خون
یکی از عوامل ایجاد و پیشرفت سرطان خون، بینظمی نقاط بازرسی ایمنی هست. CTLA4 به عنوان یکی از نقاط بازرسی ایمنی در بدخیمی های مختلف هماتولوژیک، از جمله لنفومها (Lymphomas) و لوسمی حاد میلوئیدی (AML: Acute Myeloid Leukemia) نقش دارد. افزایش این گیرنده مهاری بر روی سلولهای بدخیم شرایط را برای فرار آنها از سلولهای ایمنی فراهم میکند و در نهایت اختلال در پاسخهای ایمنی ضد تومور را به همراه خواهد داشت.
علاوه بر تغییر میزان بیان CTLA4، جهش در ژن CTLA4 در برخی از سرطانهای خون نقش دارد. در زیر مجموعهای از لنفومهای سلول T، جهشهای سوماتیک در ژن CTLA4 مشاهده شده است که بر عملکرد CTLA4 تأثیر میگذارد. این تغییرات نقش بالقوهای را در پاتوژنز بیماری دارند.
جهش در یکی ازآللهای CTLA4 منجر به بیماری نارسایی تک آللی CTLA4 (CTLA-4 haploinsufficiency) میشود. این بیماری یکی از اختلالات خودایمنی است که سبب افزایش احتمال ابتلا به سرطان میشود. این جهش در بیش از نیمی از افراد مبتلا به سرطانهای مرتبط با ویروس EBV دیده میشود.
این یافتهها اهمیت جهشهای ژن CTLA4 را در بروز سرطان خون نشان میدهد. و این مولوکول را به یکی از مارکرهای هدف در درمان سرطان خون تبدیل کرده است.
درمانهای مبتنی بر CTLA4
حال که با نقش محوری CTLA4 در تنظیم ایمنی و دخالت آن در سرطان خون آشنا شدیم میتوانیم هدف قرار دادن CTLA4 را به عنوان یکی از روشهای درمانی امیدوارکننده درک کنیم. آنتیبادیهای مونوکلونال که تعامل بین CTLA4 و لیگاندهای آن را مسدود می کنند، مانند ایپیلیموماب (Ipilimumab) در برخی از انواع سرطان کارایی نشان میدهد. مطالعات بالینی در زمینه داروهای بلوکه کننده CTLA4 با هدف مهار CTLA4 برای تقویت پاسخهای ایمنی ضد تومور و بهبود نتایج بالینی ادامه دارد.
نتیجهگیری
رابطه پیچیدهای بین CTLA4 و سرطان خون، اهمیت تنظیم ایمنی در پاتوژنز و درمان سرطان را نشان میدهد. اختلال در بیان CTLA4 و جهشهای ژن CTLA4 منجر به فرار سلولهای سرطانی از دست سیستم ایمنی و نتایج بالینی نامناسب در بیماران مبتلا به سرطان خون میشود. به نظر میرسد توجه به CTLA4 و نقش آن در سرطانهای خون میتواند رویکردهای درمانی جدید و امیدبخشی را فراهم کند.
منابع
دیدگاهتان را بنویسید